Waarom ook energiekwesties in onze huizen aanpakken?
SunSud en Pilone toonden aan dat productie en herverdelen van lokale groene stroom pas zin heeft als die energie niet door ramen en deuren verdwijnt.
Waarom we dus ook energiekwesties in onze huizen aanpakken? Waar geloven we in? Waarom deze aanpak?
Omdat de gebouwen in Brussel en de manier waarop ze verwarmd worden een van de belangrijkste bronnen van broeikasgasemissies zijn in het Brussels Gewest. Hetzelfde geldt voor de Europese Unie (40% van de verbruikte energie!).
Omdat mensen in ondermaatse woningen wonen.
Om dat er naast infrastructurele veranderingen ook gedragsveranderingen nodig zijn om ons energiesysteem koolstofvrij te maken. Energie is dus een socio-technisch domein (infrastructuur, praktijken, markten, kennis, cultuur, enz.) waarvoor een reactivering van de rol van de burger en de gemeenschap nodig is. De energietransitie hangt dus af van de perceptie van haar legitimiteit door de lokale bewoners, waardoor burgerparticipatie een essentiële schakel wordt in deze transformatie.
Omdat we informatie missen over wat we moeten doen, in welke volgorde, en hoe.
Omdat renovatie ver weg, onbetaalbaar, duur en complex lijkt.
Omdat een puur technische aanpak niet werkt. Ze houdt geen rekening met de realiteit van mensen in precaire situaties, ze is duur en ze verandert niets aan onze "energiecultuur".
Want massale renovatie is afhankelijk van mankracht die we niet hebben, van offertes die te vaak te laat komen, enzovoort. We willen proberen deze transitie te benaderen als een maatschappelijke transformatie, als een diepgaande verandering in de socio-technische assemblage rond energie.
Er bestaat instrument waarvan we het potentieel willen onderzoeken: begeleide zelfrenovatie of "auto-rénovation accompagnée" (ARA). Omdat dit zich volgens ons op het kruispunt bevindt van emancipatie, praktijkveranderingen, groepscohesie enz. Het kan een voorbeeld zijn voor politieke verandering. Energie vormt de kern van ons dagelijks leven en de manier waarop we in onze huizen wonen. Aan de slag gaan met je huis betekent je huis en je recht op energie terugwinnen. Vaardigheden opdoen, je huis renoveren en onderhouden. Betrokken raken bij de politiek. Het is een weg naar energierechtvaardigheid.
Vooral in een context waarin de legitimiteit van de overheid erodeert en er een gebrek aan vertrouwen is in de buitenwereld, is er behoefte aan rechtvaardigheid door erkenning: we moeten de initiatieven en mooie projecten die worden opgezet in de schijnwerpers zetten.
Het is essentieel voor een gemeenschap om controle te hebben over wat er haar overkomt als ze de relatie met die overheid wil herstellen. Zich als gemeenschap organiseren om energieprojecten op te zetten, betekent ook het energiesysteem als geheel opnieuw bekijken. Commons zijn lokaal geworteld en werken omdat mensen ze leren kennen en beheren. Commons creëren gehechtheid en een concreet gevoel van verwezenlijking. Ze geven aanleiding tot nieuwe subjectiviteiten en gedragingen. Ze helpen een klimaat van vertrouwen en gemeenschapszin te creëren.
